Oedeem is een vochtophoping op plaatsen in het lichaam waar vocht normaal niet of nauwelijks aanwezig is. Dit ontstaat doordat het vocht op bepaalde plaatsen niet kan worden afgevoerd via de bloedsomloop, vaak door een verstoord evenwicht tussen aanvoer en afvoer van vocht.
Oedeem komt vaak voor in de benen, voeten, enkels en longen (longoedeem). Oedeem is te herkennen doordat er een putje in de huid blijft staan als er met de vinger op de zwelling wordt gedrukt.
Er zijn verschillende soorten oedeem, namelijk: lymfoedeem, lipoedeem en veneus oedeem.
Oedeemfysiotherapie is een vorm van fysiotherapie die gericht is op het afvoeren van oedeem.
Wat is lymfoedeem?
Lymfoedeem is een abnormale ophoping van lymfevocht in een lichaamsdeel. Als de lymfevaten niet in staat zijn dit vocht af te voeren, kan het ontstaan. De oorzaak hiervan is een beschadiging of afwezigheid van lymfevaten en/of een te grote productie van lymfevocht.
Het wordt primair lymfoedeem genoemd als het aangeboren is. Vanaf de geboorte zijn er dan minder lymfevaten aanwezig of deze functioneren minder goed dan normaal, waardoor in de loop van het leven een zwelling kan ontstaan. Secundair lymfoedeem komt vaker voor dan primair lymfoedeem. Secundair lymfoedeem ontstaat door een beschadiging van de lymfevaten of lymfeklieren, vaak door een externe factor zoals bestraling, een operatie waarbij de lymfeklieren worden verwijderd of een (wondroos)infectie.
Het is belangrijk om lymfoedeem te laten behandelen om meer zwelling te voorkomen en de klachten te verminderen.
Wat is lipoedeem?
Lipoedeem is vetzwelling, er is sprake van een ongelijkmatige vetverdeling over het lichaam. De vetcellen bij lipoedeem zijn vergroot, trekken vocht aan en houden dit vast. De huid wordt hierbij stugger en onregelmatiger, vooral als er sprake is van overgewicht. Deze ontstane zwelling is symmetrisch aanwezig in de bovenbenen, benen en soms in de armen. Lipoedeem kan tegelijk met lymfoedeem aanwezig zijn.
Wat is veneus oedeem?
Veneus oedeem is een functieverstoring van het veneuze systeem, de aderen. De vochtafvoer wordt belemmerd doordat de kleppen van de aderen niet meer optimaal werken. Er is sprake van zwelling in de benen, die in de loop van de dag toeneemt. Dit kan een zwaar en moe gevoel in de benen geven. U heeft een verhoogd risico op het ontstaan van een wond, als het niet behandeld wordt. Veneus oedeem komt regelmatig voor in combinatie met lymfoedeem.
Naast voorlichting zijn er verschillende behandelingen van oedeem mogelijk:
– Manuele lymfedrainage; met de handen wordt de afvoer van het lymfevocht bevorderd
– Oefentherapie; ter verbetering van de algehele belastbaarheid (lipoedeem) en afvoer
– Compressietherapie (speciale drukverbanden) en/of therapeutische elastische kousen ter verbetering van de afvoer
– Lymftaping; een tapetechniek die de onderhuidse circulatie verbetert en de afvoer van lymfvocht stimuleert
– Ademoefeningen; ter verbetering van de afvoer
Heeft u een last van oedeem of een vraag hierover, maak dan een afspraak met onze oedeemfysiotherapeut.
Fysiotherapie Leidsevaart in Haarlem
Leidsevaart 254
2014 HG Haarlem